“Het FIFA schandaal bestond al langere tijd”

16 juni, 2017

Interview met Alan Tomlinson, humanist, historicus, socioloog en docent van de Master in Football Business in partnership with FC Barcelona

Alan Tomlinson studeerde menswetenschappen, Engels literatuur, geschiedenis en filosofie, en hij is gepromoveerd in de sociologie. Op de universiteit was hij de aanvoerder van het voetbalteam van de University of Kent en Sussex University. Hij is ook een gekwalificeerd scheidsrechter en geaccrediteerd trainer door de Britse Football Association. Zijn hele leven is hij trouw fan gebleven van Burnley, dat in 1959-1960 de Premier League won. We zouden kunnen zeggen dat hij ‘het voetbal in zijn bloed heeft’ en dat die passie hem motiveerde om zijn opleidingen en onderzoek in sportstudies te doen.

Waarop is jouw onderzoek in voetbal gebaseerd?

Mijn voetbalonderzoek richt zich op de verschillende dimensies van de kracht van sport vanuit sociaal-wetenschappelijk perspectief. Ik ben geïnteresseerd in de sociale en culturele geschiedenis van voetbal en één van mijn boeken – The Game’s Up’, Ashgate/Arena, 1999 – hoofdstuk “Studies in Football Culture” – gaat over mijn onderzoek naar de micro-politieke cultuur en het ontstaan van de FIFA, hoe de verschillende Britse voetbalorganisaties zijn ontstaan, hoe ze zich hebben ontwikkeld, en over de meest recente boom in het voetbal en de wereldwijde media-aandacht. Ik heb vooral de FIFA grondig bestudeerd, over een periode van dertig jaar, en ik heb veel gepubliceerd over haar politieke en sociologische geschiedenis. Dit omvat ook onderzoek naar de machtsverhoudingen binnen de FIFA en de analyse van de ontwikkeling van de corruptiecultuur en de schandalen die de FIFA in de afgelopen jaren hebben gekenmerkt. En natuurlijk de invoering van de hervormingen, die bedoeld zijn om deze schandalen tot iets van het verleden te maken. Ik heb via de internationale media uitvoerig over deze kwesties gesproken.

Wat is de huidige staat van de internationale voetbal-industrie? Wat zijn de belangrijkste trends en welke veranderingen zijn eventueel nodig?

Zakelijk gezien is er wereldwijd sprake van grote ongelijkheid; rijkere clubs en competities bieden aantrekkelijk en boeiend voetbal, maar tegelijkertijd monopoliseren zij de markt. Kijk naar de staat van het voetbal op het Afrikaanse continent: in de laatste 30-40 jaar zijn er een aantal uitstekende nationale teams geweest, maar door de doorstroming van talent naar Europa ontbreekt het bij nationale voetbalcompetities aan stabiliteit, middelen en ervaring, waardoor zij niet in staat zijn het eigen voetbaltalent te behouden en te ontwikkelen.

Je hebt de FIFA bestudeerd en er over gepubliceerd, ook vele jaren voor het schandaal in 2015. Wat is jouw mening over wat er gebeurd is in Zwitserland?

Het FIFA-schandaal bestond al langere tijd en in verschillende opzichten had de FIFA-voorzitter Sepp Blatter 13 jaar geleden al verantwoording moeten afleggen voor de ethische commissie van de FIFA. In de eerste vier jaar – laten we niet vergeten dat Blatter FIFA-medewerker was van 1975-1998, voordat hij Lennart Johansson verving – had het eigen uitvoerend committee al voldoende aanwijzingen voor machtsmisbruik en corruptie. Maar de Zwitserse autoriteiten keken de andere kant uit en dat duurde tot de interventie door de Verenigde Staten, via haar ministerie van Justitie en de FBI, waarna er doeltreffende maatregelen genomen werden en waarbij de criminaliteit van de FIFA aan het licht kwam. Daarna was er die ochtend in mei en de inval in hotel Baur du Lac door de Zwitserse autoriteiten, met ondersteuning van de FBI, waarbij de FIFA als een corrupt bedrijf ontmaskerd werd, waarbij duidelijk werd dat voor medewerkers en managers niet “het algemeen belang van het spel” voorop stond, maar dat ze vooral hun eigen zakken aan het vullen waren. De corrupte cultuur was diep geworteld in de periode van Blatter en ook daarna nog tijdens Havelange en ook in een aantal van de zes continentale confederaties die door de FIFA erkend zijn. Een groot deel van dit verhaal wordt verteld in mijn boek Badfellas: FIFA Family at War (Mainstream, 2003, with John Sugden); en ook in de herziene editie van Football, Corruption and Lies: Revisiting “Badfellas”, the book FIFA Tried to Ban (Routledge, 2017).

Hoe analiseer je de nieuwe relatie van de Chinese overheid met voetbal?

Voetbal is uitgegroeid tot een enorme, wereldwijde business en het is een massa-beweging. Het is dan ook niet verwonderlijk dat die mix van politieke en commerciële belangen de interesse van een groeiende grootmacht als China heeft, die de gevestigde voetbalmacht uitdaagt, in het bijzonder de reuzen van het Europese voetbal. Politici weten ook dat sport de potentie heeft om passie en nationale trots te cultiveren. De Chinese regering zal willen laten zien dat zij in staat zijn een sterke competitie neer te zetten, die vergelijkbaar is met de grote Europese competities, en dat ze via het voetbal de aandacht en interesse van de eigen bevolking kan trekken. Toch zullen deze doelen niet gemakkelijk te behalen zijn, omdat het stimuleren van sportief talent en het bereiken van een grote schare fans voor een sport, een lang en onvoorspelbaar proces van vele generaties kan zijn. Overheden kunnen broos en onstabiel zijn, en lange termijn plannen kunnen worden veranderd door nieuwe prioriteiten en politieke veranderingen. Voetbal is niet alleen een bedrijf; het is ook een cultuur. En een levendige en bruisende cultuur kan niet zonder meer van de ene op de andere dag worden gemaakt, of van bovenaf worden opgelegd.

STUDEREN AAN HET JOHAN CRUYFF INSTITUTE

Informeer vrijblijvend naar de Master in Football Business in partnership with FC Barcelona (Barcelona, Engels) dat in september van start zal gaan.

Daarnaast wijzen we je op de volgende studieprogramma’s die in september van start gaan en door het Johan Cruyff Institute Amsterdam worden verzorgd. Vraag vrijblijvend naar informatie en mogelijkheden:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *