Graham Hunter, een Schotse verslaggever en winnaar van de ‘British Sports Book Awards 2013’, vertelt over de invloed van Johan Cruijff en het Spaanse voetbal in zijn werk
Graham Hunter is zolang hij zich kan herinneren een voetballiefhebber en een fervent fan van Johan Cruijff, al sinds zijn begindagen bij Ajax. “Toen ik hem zag spelen, was ik voor altijd verliefd op voetbal”, zegt hij. Graham is idolaat van Johan, wat ook omgeven is met de nodige nostalgie. Johan was de belangrijkste reden voor deze Schotse (voetbal)verslaggever om begin jaren ‘80 zijn geboorteland en zijn daaropvolgende werk in Londen, achter zich te laten om naar Barcelona te verhuizen, om er vervolgens niet meer weg te gaan.
Vanuit zijn appartement in de wijk Barceloneta zit hij middenin het Barcelonese leven en geniet hij van wat voor hem het beste voetbal van Europa is. Hij is de auteur van het boek ‘Barça, The making of the greatest team in the world’, een gepassioneerd verhaal over de grote successen tijdens het Guardiola-tijdperk, verteld door de eigen hoofdrolspelers. Het boek was de winnaar van de ‘British Sports Book Awards 2013‘ en de verwachting is dat er snel een documentaire van het boek uitkomt.
De studenten van de Master in Football Business in partnership with FC Barcelona van het Johan Cruyff Institute, hebben al van een preview genoten. En wij maakten van de gelegenheid gebruik om met hem te praten over zijn werk, zijn visie op voetbal en waarom het leven in Spanje voor hem zo aantrekkelijk is. En we praten natuurlijk ook over Johan en zijn bijzondere bijdrage aan de sport en alles wat daarbij komt kijken.
Wie is Graham Hunter en waarom verhuisde hij naar Barcelona?
Een Schotse jongen, gepassioneerd van – en verliefd op voetbal, die Johan Cruijff ontdekt als die de Europese beker met Ajax wint en vervolgens in het WK van 1974 speelt. Dankzij deze man werd ik voor altijd verliefd op voetbal, ik werd verliefd op zijn intelligentie en elegantie … Nadat ik in Schotland en Londen had gewerkt, koos ik ervoor om naar Spanje te verhuizen. Deels omdat ik het WK 1982 versloeg en deels omdat Steve Archibald van mijn team Aberdeen in Barcelona speelde. Maar ik ben vooral hierheen verhuisd dankzij Johan Cruijff, die mijn gids is geweest, mijn idool en ook mijn inspiratie gedurende mijn carrière als schrijver en verslaggever over voetbal, waarin ik probeer over te brengen hoe voetbal zou moeten zijn: intelligent, winnend, elegant, technisch, mooi en opwindend.
“FC Barcelona heeft Johan Cruijff niet alleen als speler en coach gecontracteerd. De club maakte zich zijn mentaliteit eigen, zijn DNA, en paste dat toe om nieuw talent voort te brengen”
Waardoor ging je zo houden van het Spaanse voetbal?
Ik denk dat het Spaanse voetbal anders wordt beleefd. Dat was althans mijn perceptie in 1982. Toen ik de eerste keer naar Spanje kwam om voetbalwedstrijden bij te wonen, was het voetbal dat in de competitie gespeeld werd heel anders dan nu, wat veel meer vergelijkbaar is met Engels voetbal. Het eerste dat me fascineerde was het lawaai; Waar anders in de wereld schreeuwen de fans ‘oooeeeiiii’ als de bal de paal raakt? In welk ander land heb je die geur van sigarettenrook en koffie? Welk ander land heeft vier sportkranten? Iedereen in alle regio’s, Andalusië, Galicië, Baskenland … veel vrouwen ook – openen de krant en lezen eerst alles over voetbal, van begin tot eind, en bespreken dat in de bar. De stadions waren ook geweldig … Alles in Spanje sprak me aan.
En een plus was dat het hele land de stijl van Cruijff begon te volgen, en zijn ideeën. FC Barcelona heeft hem niet alleen als speler – en vervolgens als coach – gecontracteerd; De club maakte zich zijn mentaliteit eigen, zijn DNA, en paste het toe om nieuw talent voort te brengen. En wat gebeurde er toen? Dat de Spaanse selectie hetzelfde ging doen. Dus hier komen wonen was een gemakkelijke beslissing. Ik ben niet als toerist gekomen. Ik kwam naar Spanje omdat ik vond dat mensen hier meer van voetbal begrepen, het beter analyseerden. In mijn land kon je als journalist niet naar een training gaan om te kijken en te leren. Hier kon dat wél. Dus ik vond dat het Spaanse voetbal me zou helpen een betere verslaggever te zijn, een betere journalist en commentator en een betere fan.
Een journalist van The Guardian zei naar aanleiding van je boek over Barça: ‘Er is niemand die Barça beter kent dan Graham Hunter’. Hoe komt dat zo?
Ik ben niet naar Barcelona gekomen vanwege de zon, of om Catalaans te leren. Ik ben hier naar toe gekomen omdat de club en de stad me veel te vertellen hadden en als inspiratiebron zouden kunnen dienen. En, sorry voor de herhaling maar het is gewoon waar: de fundamentele reden waarom ik verliefd werd op voetbal was, en is nog steeds Cruijff. Hoewel ik naar hier verhuisde vóórdat Joan Laporta – naar mijn mening – Johan’s invloed op de club had teruggewonnen, ademde Barcelona techniek, intelligentie en inspiratie uit. Ik had geluk omdat ik tijdens die revolutie arriveerde. Johan Cruijff plantte het bos, met zijn ideologie, met mensen aan de basis die de dingen deden zoals hij deed. En de oogst was geweldig. Die zaadjes groeiden en ik was erbij. Ik ken FC Barcelona vooral zo goed, omdat ze mij zo goed behandelden, ze laten je je werk goed doen, de spelers vertrouwen je als professional en ik schreef over een tijd die, naar mijn mening, de beste uit de hele geschiedenis van de club is en ik wilde de redenen uitleggen, omdat het niet toevallig was.
“Als we het over het spelsysteem hebben, is het Barça-model van Cruijff misschien niet het meest ideale voor alle clubs overal ter wereld, maar er is wel aangetoond dat het ‘t beste is”
Biedt Barça naar jouw mening een goed model, waarvan we kunnen leren?
Als eerlijke journalist kan ik niet zeggen dat het ‘Barça-model’ een goed voorbeeld biedt, zonder daaraan toe te voegen: het ‘Barça-model, versie Cruyff’. Eerlijk gezegd zijn er dingen die voortkomen uit het huidige management, contracten, overdrachten en een systeem, waar ik niet achter sta. Maar het is een model dat je in veel andere opzichten wel kunt volgen: het model als business, de marketing, identiteit, het internationale bereik… daar is heel goed aan gewerkt. Het merk op de markt brengen, het overal ter wereld positioneren, die aanbidding voor de club creëren, dat zijn dingen die heel goed zijn gedaan, daar bestaat geen twijfel over. Als we het over het spelsysteem hebben, dan is het model van Barça van Cruijff misschien niet het meest ideale voor alle clubs overal ter wereld, maar er is wel aangetoond dat het ‘t beste is. En ik wil dat mensen het kopiëren.
Je kwam in de jaren ‘90 naar Barcelona en interviewde geweldige (oud)spelers; één van hen was Johan. Wat maakte hem zo speciaal op en buiten het veld?
Hij was speciaal om veel redenen: hij is de belangrijkste speler in de geschiedenis van het georganiseerde voetbal. Niemand anders vertegenwoordigt drie kwaliteiten in één: als speler was hij één van de drie of vier beste ooit; als hij langer had gewerkt als coach was hij waarschijnlijk ook één van de beste geweest; hij brak records met Ajax en Barcelona. Hij bood ons spektakel, techniek, intelligentie, was een leidende coach; en ten derde was hij een geweldige leraar. Briljant! Want hij was niet iemand die zei ‘kijk mij eens’, maar hij droeg het over op anderen en zo heeft hij veel invloed gehad op wat ná hem kwam in ideologie, filosofie, in de romantiek van het Pep Guardiola-tijdperk, de Laporta- en de Rijkaard-tijd. Hij inspireerde.
Zonder Cruijff zou Iniesta geen rol in de club hebben gespeeld (te jong en te klein), zonder Cruijff zou er geen Xavi zijn geweest (ook te klein), noch Messi (ze zouden hem hebben laten gaan). Charly Reixach was de enige die vocht om hem te behouden … Nu is iedereen happy want hij is de beste speler ooit, maar hadden ze dat eerder opgemerkt? Nou, nee. Waarom hebben ze hem behouden? Vanwege het Cruijff-denken. Hij was een genie, een briljant persoon, had aantrekkingskracht en was een goed mens. Als je aan zijn zijde stond was je leven beter. Johan bracht de laatste tijd van zijn leven door om sporters een opleiding en een betere carrière te bieden; en mensen met een lichamelijke of geestelijke handicap te helpen, om niet alleen de kwaliteit van hun leven te verbeteren, maar ook om obstakels te overwinnen, om via sport nieuwe uitdagingen en doelstellingen te creëren. Dat alles heeft hij mogelijk gemaakt; hij heeft het leven van duizenden mensen verbeterd. Zo was Johan.
Was je verbaasd toen je hoorde over zijn interesse om sporters op te leiden via het Johan Cruyff Institute?
De eerste keer dat ik erover hoorde, moest ik me erin verdiepen, omdat vandaag de dag bijna alle spelers zeggen dat ze een stichting hebben, of een school, en meestal is dat voor eigen gewin, gaat ‘t één of twee jaar mee, en proberen ze iets neer te zetten wat verder gaat dan hun talent. Maar in dit geval bestaat het al langere tijd en is duidelijk dat niet alleen de sportprofessionals ervan profiteren in hun loopbaan, maar dat ook de sport er door wordt gevoed. Op dezelfde manier zoals met Johan Cruijff zelf, toen hij stopte als coach van FC Barcelona en nieuwe voedingsstoffen achterliet voor het voetbal. Bayern München is ook zo’n voorbeeld en ik ben ervan overtuigd dat Johan diezelfde gedachte met Franz Beckenbauer had. Dus, was ik verrast toen Johan beter opgeleide sporters weer opnieuw terug in de sport wilde brengen? Nee, het verbaasde me niet. En om zoveel tijd, liefde en geld te besteden aan kinderen en jongeren met problemen, van welke aard dan ook, zodat ze gelukkiger en zelfverzekerder zijn en steviger in hun schoenen staan, was ik ook niet verrast. Maar ik was wél verrast door het feit dat het zo tegen de stroom ingaat. In deze wereld zijn weinig mensen bereid om terug te geven, geld in te zamelen en hun leven willen wijden aan het verbeteren van het leven van anderen. Het is niet in de mode, hoewel ik er zelf wel vóór ben. Dus ik ben niet verrast, ik ben blij om er deel van uit te mogen maken en trots dat ik een kleine bijdrage kan leveren als gastspreker in de Master.
STUDEREN AAN HET JOHAN CRUYFF INSTITUTE
Het Johan Cruyff Institute biedt een verrijkende leeromgeving met leermiddelen die gebaseerd zijn op interactief leren. We streven naar een mix van studenten uit de sport- en zakenwereld en maken het voor studenten mogelijk hun unieke ervaringen te delen en veel van elkaar te leren. Studenten worden uitgedaagd om actief deel te nemen aan creatieve uitdagingen die inzet, betrokkenheid en intuïtief denken vereisen. Informeer vrijblijvend naar onze programma’s, zoals:
- Master in Coaching (Start: 10 januari 2018, Amsterdam, Nederlands). NB: Klik hier voor meer informatie over de Engelse editie van dit programma, dat op 19 februari start)
- Sport & Facility / Event Management (Start: 23 januari 2018, Amsterdam, Nederlands)
- Master in Football Business in partnership with FC Barcelona (Start: 16 juni 2018, Barcelona, Engels)
- Master in Sport Management (Start: september 2018, Amsterdam, Engels)
