Steve Johnson, één van de programmaleiders van het studieprogramma ‘Leading with Self-Awareness‘, benadrukt dat interoceptie en affectief realisme twee sleutelconcepten zijn die toekomstige leiders dienen te begrijpen en moeten kunnen toepassen, als onderdeel van hun leiderschapspraktijk
Op de werkplek van de toekomst worden interpersoonlijke vaardigheden meer dan ooit gewaardeerd, waardoor een goed inzicht in onze evolutionaire aard een essentieel onderdeel is van leiderschapstaken. Door vertrouwd te raken met onze emotionele wereld kunnen we niet alleen authentieker zijn, maar ook menselijker.
Interoceptie en affectief realisme zijn twee sleutelconcepten die toekomstige leiders moeten begrijpen en toepassen als onderdeel van hun leiderschapspraktijk. Interoceptie verwijst naar het sensorische proces waarbij het zenuwstelsel signalen van binnenuit het lichaam ontvangt, gebruikt en interpreteert, waardoor een constante informatiestroom over de interne toestand van het lichaam naar de hersenen wordt geleverd en terug.
“Door meer grip te krijgen op onze emotionele wereld, kunnen we authentieker en menselijker worden”
Het gaat om het detecteren van interne lichamelijke sensaties zoals honger, dorst, temperatuur, pijn en hartslag, waardoor mensen kunnen begrijpen en voelen wat er in hun lichaam gebeurt. Interoceptie speelt een cruciale rol in onze emotionele ervaringen en zelfbewustzijn. De manier waarop we de interne lichaamssignalen waarnemen en interpreteren, heeft invloed op onze emotionele toestand, onze stemming en gevoelens, en draagt bij aan de vorming van emotionele ervaringen.
Onze interoceptieve signalen zijn integrale componenten in de creatie van onze emotionele ervaringen door de hersenen. De hersenen interpreteren de interoceptieve informatie op basis van eerdere ervaringen, voorspellingen en de huidige context om een emotionele reactie te construeren.
“Onze emotionele reacties spelen een belangrijke rol bij het vormgeven van onze interpretatie van de werkelijkheid, en dus van onze interacties en besluitvorming”
Affectief realisme, het concept dat gaat over de interactie tussen emoties en percepties van de werkelijkheid, is uitermate belangrijk bij leiderschapsontwikkeling. Deze baanbrekende benadering gaat ervan uit dat onze emotionele reacties doorslaggevend zijn bij het interpreteren van de werkelijkheid en dus ook bij onze interacties en besluitvormingsprocessen. Affectief realisme is de manier om empathische en responsieve leiders te creëren, afgestemd op de emotionele stromingen in hun teams.
Onze emoties creëren onze collectieve realiteit
Leiders die interoceptie en affectief realisme omarmen, erkennen dat hun emoties en die van hun teamleden een integraal onderdeel zijn van de creatie van de collectieve realiteit en dus ook van de beslissingen die ze nemen.
Deze aanpak verbetert de effectiviteit van leiderschap doordat een dieper en genuanceerder inzicht in de teamdynamiek verkregen wordt. Leiders die affectief realisme goed benutten, interpreteren de emotionele staat van hun teamleden beter en kunnen er ook beter op reageren. Er ontstaat een omgeving die de samenwerking bevordert en die gekenmerkt wordt door wederzijds respect en begrip. Het verhoogde emotionele bewustzijn bevordert het ontstaan van authentieke verbindingen, waarbij er ruimte is voor individuele gevoelens
“Door interoceptie en affectief realisme in de leiderschapspraktijk te integreren, verbetert niet alleen het probleemoplossend vermogen, maar wordt ook de stemming in het team en de cohesie verbeterd.”
Door interoceptie en affectief realisme in de leiderschapspraktijk te integreren, kunnen leiders veerkrachtiger en flexibeler teams bouwen. Door diverse emotionele ervaringen te herkennen en te integreren, kunnen leiders uitdagingen effectiever aanpakken en de collectieve emotionele intelligentie van het team benutten om met innovatieve oplossingen te komen. Het verbetert niet alleen het probleemoplossend vermogen, maar ook de stemming en de cohesie.
Een verschuiving van paradigma
Het integreren van interoceptie en affectieve realiteit in leiderschap vereist een verschuiving van paradigma. Leiders moeten bereid zijn dieper in te gaan op hun eigen emoties en de emoties die ze hebben tijdens het uitvoeren van hun taken, waarbij ze zich actief bezighouden met hun eigen gevoelens en die van hun teamleden. Dit betekent het ontwikkelen van een dieper emotioneel vocabulaire, het creëren van ruimte voor open dialoog over emoties, het aanmoedigen van kwetsbaarheid en het ontwikkelen van strategieën om effectief in te spelen op de emotionele behoeften van het team
Interoceptie en affectief realisme vormen een transformerende kracht in de ontwikkeling van leiderschap. Ze onderstrepen de cruciale rol van emoties bij het vormgeven van onze percepties en interacties, en benadrukken het belang van emotionele intelligentie in leiderschap. Door interoceptie en affectief realisme te omarmen, kunnen leiders een meer empathische en emotioneel bewuste omgeving creëren, waardoor hun vermogen om verbinding te maken met hun teams wordt verbeterd en collectief succes wordt gestimuleerd. In een wereld waar het menselijke aspect van leiderschap steeds belangrijker wordt, is affectief realisme een cruciaal onderdeel in de evolutie van leiderschap, wat leiders tot emotioneel intelligentere en inclusievere leiderschapsstijlen brengt.
Steve Johnson is CEO van Wellbeing Science Institute en mede-programmaleider van ‘Leading with Self-Awareness‘ (Leiden vanuit zelfbewustzijn), een gezamenlijk studieprogramma van Johann Cruyff Institute en Wellbeing Science Institute, dat start in februari 2024.
Leading with Self-Awareness is een innovatief leiderschapsprogramma dat zich richt op belangrijke gebieden van de moderne neurowetenschappen om leiders te helpen een genuanceerde emotionele toolkit te ontwikkelen en te integreren in hun leiderschapspraktijk.