De toepassing van data-analyse in de sportwereld heeft een lange weg voor zich. We spraken over de mogelijkheden met Javier Bosch, CEO van NBN23, een technologiebedrijf dat het ‘tracking’ systeem in de jeugdsport introduceerde
Big data, of data-analyse, is een praktijk die steeds meer wordt toegepast door grote bedrijven en de sportwereld is daarbij geen uitzondering. Het doel van het vergaren en interpreteren van gegevens is het vergemakkelijken van de besluitvorming. In een sector zoals de sport, waar veel competitie heerst en het succes vaak van de kleinste verschillen afhangt, is elke prestatieverbetering van cruciaal belang.
Hoe kunnen we Big Data omzetten in Smart Data? Welke parameters kunnen we analyseren? Wat vragen sportorganisaties aan de data- en informatica-goeroes? Javier Bosch, CEO en oprichter van NBN23, helpt ons om deze hele wereld te ontrafelen vanuit zijn ervaringen met zijn eigen bedrijf. NBN23 bestaat uit een team van ontwerpers, app- en software-ontwikkelaars en marketing en communicatie-consultants en specialisten, die een revolutionaire manier nastreven waarop we het basketbal beleven via ‘Real Tracking’.
NBN23 is tijdens de Global Sports Innovation Competition van vorig jaar in Trento als beste startup gekozen en het bedrijf vertegenwoordigde Europa bij de grote wereldfinale tijdens de Olympische Spelen van Rio 2016. Maar het bedrijf – en haar reputatie – zijn sindsdien flink gegroeid. Javier Bosch heeft een tijd in New York doorgebracht om de NBA bij één van haar jeugdtoernooien te helpen om ter plekke live digitale statistieken te bieden. Vlak na zijn terugkeer was hij onze gast tijdens een webinar voor onze Alumni Cruyff Institute gemeenschap.
Hieronder bieden we aan wat Javier Bosch behandeld heeft tijdens die presentatie.
De expert
Javier heeft biologie gestudeerd en is ondernemend en enthousiast. Na 13 jaar in de farmaceutische industrie gewerkt te hebben, besloot hij het roer om te gooien om meer met zijn sportpassie te doen. Een huwelijk tussen technologie en sport leidde toen tot NBN23. Drie intensieve jaren kristalliseerden zich uit in de digitalisering van de sport, een internationale zoektocht naar verbeteringen van ervaringen van sporters.
Hoe kun je het nut van Big Data in de sportwereld optimaliseren?
De titel van de presentatie is ‘From Big Data to Smart Data’ en dat is omdat we steeds vaker horen hoe belangrijk ‘big data’ voor de sport zijn. Iedereen is het daar wel over eens, maar wat we allereerst moeten doen is de sportwereld helpen om te beginnen met het verzamelen van data. Dus als we het hebben over ‘Smart Data’ bedoelen we nuttige gegevens uit de ‘Big Data’, in het belang van de sport zelf: hoe win je meer wedstrijden, en meer geld, zodat die club of dat team blijft groeien?
Wat betekent NBN23 en waar richt het bedrijf zich op?
NBN23 betekent ‘nothing but the net’. Wij zijn een technologiebedrijf, maar ook grote basketbal fans. Toen we met het bedrijf begonnen wilden we een manier vinden om alles wat er in het spel gebeurt te digitaliseren. Het niveau maakt daarbij niet uit; als speler wil je weten wat je hebt gedaan. En ongeacht het niveau kan alle gegenereerde informatie gebruikt worden. Daarom hebben we ‘Competition’ gemaakt, ons eerste hardware-product, wat een gat in de markt was. Elke basketbalwedstrijd kent een statistiek die met de hand wordt gemaakt, dus met pen en papier. Die officiële gebeurtenis moet naar de wedstrijdorganisatie worden gestuurd. En dat gebeurt vandaag de dag, in 2017, nog steeds handmatig! Dus toen bedachten we allereerst dat we die gegevens moesten scannen, omdat het onmogelijk is om van papier een analyse te maken. En het gebrek aan informatie veroorzaakt frustraties: als je een bond naar de topscorer van onder de 13 jaar vraagt, kunnen ze dat niet vertellen omdat die gegevens niet geregistreerd staan. Om dat beter bij te houden en de ervaringen te verbeteren, zijn we van mening dat een digitaal format essentieel is. En dat kan al heel eenvoudig met een tablet waarop je een app downloadt met de namen van alle spelers. Dan kun je vervolgens acties gaan registreren en het proces vastleggen om gegevens te verzamelen, op te slaan, te verwerken en weer te geven. Dat heeft echt meerwaarde.
Hoe werkt het systeem?
Het bestaat uit drie secties. Eén die de gegevens verzamelt genaamd ‘packing manager’, waarmee we de organisator helpen om alle informatie georganiseerd te verzamelen: wie zijn de spelers, coaches, scheidsrechters, etc; we genereren de regels voor een wedstrijd en alle mogelijke variabelen, zodat hetgeen wat vooraf het meest complex is, tijdens de wedstrijd zo eenvoudig mogelijk wordt. Ten tweede hebben we de app om alle statistieken digitaal te registreren. En tot slot bieden we een aantrekkelijke manier om al die gegevens te presenteren, om de motivatie van de spelers te verbeteren en grotere ‘fan engagement’ te bereiken. Als je de inhoud eenmaal hebt, kun je die op uiteenlopende manieren presenteren: je kunt posters maken, inhoud geven aan websites, het weergeven op grote schermen tijdens een toernooi, etc. Kortom, ons bedrijf wilde van begin af aan de jeugdteams helpen en een meerwaarde voor ze bieden.
Bieden jullie je producten niet aan professionele teams aan?
Anderhalf jaar geleden, toen we met de jeugdteams werkten, hebben we gekeken wat ze bij de NBA doen. We zagen dat zij zeer nauwkeurige statistieken van alle spelersacties op het veld boden. We vroegen ons af waarom niemand anders dat deed en realiseerden ons dat het erg kostbaar was en dat alleen de NBA dat kon bieden. Daarom begonnen we na te denken hoe je het betaalbaar kunt maken voor andere competities, want er zijn maar een paar NBA-teams, maar 450 miljoen basketbalspelers, en we wilden hen die technologie niet onthouden. We maken gebruik van een zeer kleine en lichte GPS, die ons in staat stelt om via een signaal – dat naar geïnstalleerde ontvangers in de sporthal wordt gezonden – op elk gewenst moment te weten waar een speler is. Sommige teams meetten al de hartslag en het melkzuur, deden bloedonderzoek, etc. om hun spelers te volgen. Daarbovenop kan ons apparaat ook meehelpen de prestaties te verbeteren, waarbij we weten dat 1% verbetering al het verschil kan maken ten opzichte van je tegenstander.
De spelers dragen een apparaatje ter grootte van een munt en dat begint gegevens te verzamelen zodra de speler het veld opgaat. Als ze klaar zijn worden de gegevens opgeslagen en kun je onmiddellijk de resultaten zien: alles wat te maken heeft met de positie, snelheid, afstand, versnellingen, vertragingen, heat maps van de speler … Het is een zeer populaire tool voor trainers omdat ze alle spelersactiviteiten zien. Als de snelheid drastisch daalt dan is dat een duidelijke indicatie van vermoeidheid, dat ter plekke te zien is. Dus je kunt werken aan kracht om letsel te voorkomen. Een volgende stap is om dit systeem in te zetten op wedstrijdniveau, want als de teamprestaties verbeteren, verbetert onmiddellijk ook de ervaring van de fans.
Waarom heeft het zolang geduurd totdat de handmatige statistieken verbannen werden?
Wanneer je begint te praten over het veranderen van de manier waarop je dingen doet moet je altijd eerst knokken om de verandering zelf. Het eerste obstakel dat we tegenkwamen was: Als we kunnen leven met handmatige statistieken, waarom zouden we dat dan veranderen? En het antwoord daarop was een echte uitdaging, omdat er meerdere oplossingen zijn. Er zijn diverse losse apps, maar om een alles-in-één oplossing te ontwikkelen was niet zo gemakkelijk. NBN biedt dat nu wel, een uniek product, waarvoor je technologie in de sporthal nodig hebt, hardware en een tablet en een app die een paar jaar terug 700 euro kostte maar nu voor slechts 100 euro ter beschikking is. Dus we spreken van betaalbare technologie en een 360 graden oplossing.
Scene van een reportage tijdens een uitzending van Movistar+
Kunnen we stellen dat intelligente data-analyse alleen mogelijk is in ‘smart fases’?
Het begrip ‘Smart’ is erg breed. Intelligente data-analyse, de ‘Smart Data’, is slim zolang je die gegevens intelligent gebruikt. De ‘smart’ stadions verzamelen heel veel gegevens – en ze gebruiken ze vast – maar je kunt ook handmatig gegevens verzamelen en ze intelligent inzetten. Het probleem is hoe meer je digitaliseert, en hoe meer gegevens je verzamelt, hoe groter het nut zal zijn. We zouden kunnen zeggen dat gegevens slim zijn zolang iemand ze op een intelligente manier analyseert.
Zijn de coaches in staat om zoveel gegevens te begrijpen en ermee aan de slag te gaan?
Eerlijk gezegd denk ik dat wij, de technici, ons zouden moeten afvragen of we in staat zijn hen de gegevens op de juiste manier aan te bieden. Naar mijn mening is de coach zelf nog steeds de beste gegevensbron, en dat is hun kracht. Coaches verwerken veel informatie en weten wie op welke positie zou moeten spelen. Ze analyseren voortdurend informatie, door wat ze zien en wat ze weten (rekening houdend met vorige trainingen, als een speler persoonlijke problemen heeft, etc), en van daaruit handelen ze. Dus als wij in staat zijn hen op een gemakkelijke manier meer informatie te geven, dan maken ze daar vast en zeker goed gebruik van. Wij gebruiken alleen andere bronnen en we moeten zien het gemakkelijk voor hen te maken, zodat ze nauwelijks beseffen dat ze meer informatie gebruiken dan voorheen.
Denk je dat data-analyse de trainingsmethoden kan veranderen?
Ja. Maar we moeten starten bij het verzamelen van de data. Als een speler vandaag gewond raakt, en ik kan analyseren wat hij de laatste twee weken gedaan heeft, of bovendien kan laten zien hoe geblesseerde spelers over een bepaalde periode hebben getraind, dan kunnen we voorspellingen doen als ‘door dit te doen, kan dat gebeuren’. We zijn daar nog ver vanaf, maar ik zou zeggen dat we over 5 à 6 jaar de trainingsmethoden met data-analyse kunnen veranderen.
Je zei in je presentatie dat je bij de productontwikkeling naar de NBA hebt gekeken. Hebben jullie ook gecheckt hoe data-technologie in andere sporten wordt gebruikt?
Natuurlijk. De meest geavanceerde sporttechnologie wordt toegepast door de NFL; ze maken veel gebruik van ‘tracking’ en het systeem dat ze gebruiken lijkt op de onze. Hun systeem heet Zebra en in plaats van Bluetooth gebruiken ze ultra WiFi en RFID. Onze technologie is een mix van wat zij doen. We gaan beide ervan uit dat het volgen van een speler op zich prima is, maar dat je niet moet werken met camera’s, want die zijn erg duur. Als we kijken naar de jeugd, dan is het vooral honkbal waar ze al langere tijd aan data-verzameling doen, dus hebben we ook geanalyseerd wat zij deden.
Als iemand van jullie dienstverlening gebruikmaakt, krijg je dan bij de app ook alle andere services of zijn er fases afhankelijk hetgeen de cliënt wil?
DAt is een goede vraag want we leveren niet alleen de app en daar zit een reden achter. Als we het hebben over digitalisatie, gaan we een stap verder, want het gaat om meer dan alleen een app downloaden. Het gaat om een gedragsverandering. We helpen de klant in die transitie van papier naar digitaal: we installeren de apps op de tablets van de klant en leren de klant die te managen. Dus in de prijs is niet alleen de soft- en hardware begrepen, maar ook het account management. Bedrijven moeten hiermee geholpen worden, want anders verandert er niets.
De sociale component is interessant. Wat mist er in het basketbal om meer interesse te wekken?
Nou, als je naar de Spaanse media kijkt dan zien we dat die zich vooral op voetbal richten. Je moet meerwaarde ontwikkelen om de belangstelling van mensen te trekken en basketbal is een zeer spectaculaire sport waarvoor nog geen systeem bestaat om alle informatie te verzamelen en in een sociale omgeving te presenteren, waardoor ‘engagement’ ontbreekt. Zo heeft de NBA veel geld uitgegeven aan hun camera-systeem. Je kunt wedstrijden op televisie volgen, met lange shots, maar ook juist close-ups van spelers, het publiek, etc. Ze kunnen veel meer beeldmateriaal beschikbaar stellen voor mobieltjes en tablets … en dat wekt meer en meer interesse bij de fans, omdat ze dat kunnen delen. Eén van de dingen die we kunnen leren van de NBA is dat mensen niet vaak een hele wedstrijd zien, maar alleen de samenvattingen of de spectaculaire scenes. Wat we nog niet in het niet-professionele basketbal hebben toegepast, is inspelen op de behoefte wat mensen willen consumeren. Een ander succesvol basketbal-product is de ‘Super Manager’. De sport naar ‘gaming’ vertalen trekt ook veel belangstelling en dat is ook iets wat we met de jeugdteams gaan doen.
Data-analyse kan ook erg nuttig zijn voor scouts van jeugdteams, niet?
Zeker. Met de informatie kun je de prestaties van spelers analyseren in een bepaald tijdsbestek. Maar ons doel is om jeugdteams op een luchtige manier te helpen laten genieten van de sport, alsof ze professionals zijn. Maar terugkomend op de vraag: we zullen in de toekomst in staat zijn om niet alleen de acties te analyseren, maar ook nieuwe manieren creëren om data te verzamelen, gebaseerd op waarden en het gedrag van spelers tijdens een wedstrijd, die kan worden gezien als respectvol, of trouw, of als een team-speler; al deze dingen zullen scouts gaan helpen om niet alleen te zien of spelers topscoorders zijn, maar ook goede spelers en goede mensen.
Gaan jullie de technologie toepassen in andere sporten?
Ja. We zijn nu bezig met een nieuw project voor het zwemmen en in de toekomst willen we ook bezig in andere sporten. We begonnen met basketbal vanuit onze passie voor die sport, maar data-analyse kan toegepast worden in veel sporten.
STUDEREN AAN HET JOHAN CRUYFF INSTITUTE AMSTERDAM
Het Johan Cruyff Institute biedt een verrijkende leeromgeving met leermiddelen die gebaseerd zijn op interactief leren. We streven naar een mix van studenten uit de sport- en zakenwereld en maken het voor studenten mogelijk hun unieke ervaringen te delen en veel van elkaar te leren. Studenten worden uitgedaagd om actief deel te nemen aan creatieve uitdagingen die inzet, betrokkenheid en intuïtief denken vereisen. Informeer vrijblijvend naar onze programma’s:
- Sport Management Fundamentals Online (Nederlands, start 23 oktober)
- Football Business Fundamentals Online (Nederlands, start 23 oktober)
- Master in Coaching (Amsterdam, Nederlands, start 10 januari)
- Module Sport & Facility / Event Management (Amsterdam, Nederlands, start 23 januari)
- Master in Sport Management (Amsterdam, Engels, start september 2018)
